ذهنِ بُرونیِ من

نوشته هایی بدون مخاطب

ذهنِ بُرونیِ من

نوشته هایی بدون مخاطب

۱ مطلب در آذر ۱۳۹۵ ثبت شده است

به نام خدا

حقیقت و صدق

قسمت دوم

در قسمت پیشین این مقاله با ذکر دلایلی مشخص شد که پرسش "حقیقت چیست؟" علی­ الاصول نمی­ تواند پاسخ مشخصی داشته باشد و برای بررسی این ادعا که فیلسوفان همواره در جستجوی حقیقت، و یا در تلاش برای پاسخ به پرسش اخیر، بوده­ اند ناگزیریم این پرسش را به­ گونه­ ای بازنویسی نموده، و با پرسشی دقیق­ تر جایگزین کنیم. در انتها، این پرسش جایگزین پیشنهاد شد که "حقیقت همه­ ی هویاتی که فیلسوف حداقل تصور و درکی از آن­ها دارد چیست؟". اما درواقع این­ چنین نیست که فیلسوفْ حقیقتِ همه­ ی هویاتی که درک و تصوری از آن­ها دارد را مورد پرسش قرار دهد، بلکه تنها حقیقت برخی از آن­ها، و آن مواردی را به پرسش می­ گیرد که بر اساس دیدگاه او وجودشان به نحوی از انحاء بر زندگی و سرنوشت خودِ او یا دیگر انسان­ها موثر باشد. بنابراین، پرسش اخیر را باید به شکل دقیق­ تری بازنویسی نمود: "حقیقت آن هویاتی که فیلسوف اولاً تصور و درکی از آن­ها دارد و ثانیاً چیستیِ حقیقتِ آن­ها برای او مهم است، چیست؟". مشخص است که این هویات محدود به مواردی خاص نیستند و شامل مواردی از جمله خداوند، جهان، انسان، زمان، مکان، نفس، عقل، زبان، زیبایی، عدالت و اخلاق می­ شوند. باید توجه داشت که اگرچه حداقل در نگاه نخست به دشواری می­ توان برخی از این موارد را نوعی هویت درنظر گرفت، می­ توان این­ چنین ادعا نمود که هنگامی که فلاسفه این پرسش را مطرح می­ کنند که، برای مثال، "حقیقت زیبایی چیست؟"، درواقع تلاش می­ کنند به همین پرسش پاسخ دهند که آیا زیباییْ هویتی در جهان است که مستقل از ما وجود دارد و یا این­که مفهومی است که صرفاً از هویات انتزاع و اعتبار شده، و بنابر برخی از انفعالات نفسانی بر بعضی از هویات حمل می­ شود. اما جایگزین اخیر برای پرسش "حقیقت چیست؟" نیز همچنان حاوی اشکالاتی است.

۰ ۱۵ آذر ۹۵ ، ۱۱:۴۰
حمید علایی نژاد